Karlijn van Spankeren Technologie 8 feb 2024, 16:25

Leestijd: 4 minuten

Dit is hoe de opmars van deepfake in de porno-industrie een groot risico vormt voor alle vrouwen

Van ChatGPT maakt iedereen opeens dankbaar gebruik, maar afgelopen weken werd duidelijk dat de ontwikkeling van AI ook een hele duistere kant heeft. Deepfake pornografie groeit in een alarmerend tempo en de zorgen hierover bereikten vorige week een hoogtepunt toen Taylor Swift het nieuwste high-profile doelwit werd.

Wij leggen je uit waarom niet alleen mensen als Taylor Swift, maar ook mensen zoals jij en ik, risicolopen om gebruikt te worden voor deepfake porno.

Wat is deepfake?

Deepfake verwijst naar software die nepvideo’s genereert, die zo realistisch zijn dat ze moeilijk te onderscheiden zijn van echte beelden. Hiermee kunnen personen woorden uitspreken of acties uitvoeren die nooit hebben plaatsgevonden in het echt. Het begon allemaal met beelden van Donald Trump die nepuitspraken deed, maar nu deepfake gebruikt wordt bij het produceren van pornografie, wordt het pas echt zorgelijk.

Porno gemaakt met deepfake

Stel je voor: je bent in een opgewonden bui en besluit naar een van je favoriete pornosites af te struinen voor een steamy video. Tijdens het scrollen zie je iets opvallends. Dat ene personage lijkt wel érg op jou. Of wacht, dit ís jouw gezicht. Voor je het weet kijk je naar je eigen hoofd, in een seksuele situatie waar jij nooit in betrokken bent geweest.

Een onwenselijke situatie, om heel veel redenen. Dit soort porno wordt steeds vaker gemaakt. Met gezichten van bekende vrouwen, zoals Taylor Swift, en van onbekende vrouwen. We lopen dus allemaal risico.

Is deepfake legaal?

In Nederland hebben we een Autoriteit Persoonswet de wet  Algemene verordening gegevensbescherming (AGV). Deze gaan onder andere over het creëren van deepfake – en het gebruiken van bestaande beelden om dat te doen. Het zit zo: maak je een deepfake met beelden van andere mensen, dan mag je deze alleen delen binnen een beperkte kring mensen, zoals uw familieleden, vrienden of de persoon in de deepfake. Hiervoor heb je geen toestemming nodig van de persoon in de deepfake.

Worden de beelden wel openbaar verspreid? Dan moet worden gehouden aan de regels in de AVG. Dat houdt onder andere in dat er moet worden vermeld dat het om een deepfake gaat. Bijvoorbeeld door te verwijzen naar het originele beeldmateriaal. Ook is het verspreiden van deepfake die de afgebeelde persoon schaadt illegaal. Best een aantal regels dus. Het probleem is alleen dat er vaak niet aan deze regels gehouden wordt.

Hoe voorkom je dat je in een deepfake video terechtkomt?

Als je al jaren actief bent op social media, dan staan er al veel beelden van jou op het internet. Wat je nu nog wel kan doen om de kans dat je in een deepfake terechtkomt te verkleinen, is zorgvuldig zijn in wat je deelt en de instellingen van je socialmediakanalen aanpassen. Dit zijn alle concrete dingen die je kan doen:

• Deel voorzichtig: deel minder beelden van jezelf. Pas vooral op met foto’s en video’s van goede kwaliteit.
• Schakel sterke privacy-instellingen in: haal alles uit de privacy-instellingen van websites om te bepalen wie toegang heeft tot je persoonlijke gegevens. Beperk wie je foto’s, video’s en andere gevoelige content kan zien.
• Watermerk je beelden: als je afbeeldingen of video’s online deelt, overweeg dan om er een digitaal watermerk op te zetten. Dit kan makers van deepfakes ontmoedigen om jouw afbeeldingen of video’s te gebruiken.
• Gebruik een tweestaps-verificatie: tegenwoordig is het echt nodig om je beveiliging te verdubbelen door multi-factor authenticatie te implementeren voor al je accounts. Dit houdt in dat je een extra stap nodig hebt om in te loggen op een account, zoals een gezichtsscan, het invoeren van een code die naar je telefoon wordt gesms’t of het gebruik van een losse app op je telefoon.

Wat als jij jezelf toch herkent in een deepfake?

Het is verboden om zonder toestemming seksuele afbeeldingen van iemand te maken en delen. Als jij jezelf herkent in seksuele beelden, dan zijn er een aantal dingen die je kan doen.

Ten eerste kan je aangifte doen bij de politie. Dit kan ook als je niet weet wie de beelden heeft gemaakt. Ten tweede kan je de maker (indien bekend) en het platform vragen de beelden te verwijderen. Krijg je geen reactie van de maker of het platform? Of weigert de maker of het platform jouw verzoek? Dan kan je een klacht indienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens.